Neredeyse bütün ebeveynlerin ortak derdi: “Çocuğumu bilgisayarın başından kaldıramıyorum.”, “Elinden tableti düşürmüyor.” vs…
Size bir sorum var sevgili anne babalar…
Çocuğunuzun bilgisayarda ya da tablette oynadığı oyunların onun için ne anlama geldiğini, ona ne sağladığını biliyor musunuz?
Birçok ebeveyn saçmaladığımı düşünebilir. “Bir bilgisayar oyunun ne faydası olacak ki?” diye sorabilir.16 yaşında bir gençle bu konu hakkında konuşana kadar benzer şeyleri ben de düşünüyordum. Onunla konuştuktan sonra fikrim tamamen değişti.
Bahsettiğim genç; gece geç saatlere kadar bilgisayarda oyun oynayan, sabah okula gitmek için yataktan kalkmak bilmeyen ama söz konusu oyunsa gerekirse sabah 05.00’te kalkan bir delikanlı…
Günümüzdeki birçok ebeveyn için tanıdık bir manzara…
Ve anne babası... “Kalk o bilgisayarın başından…”, “Saat çok geç oldu artık yat…” diye sesini yükselten, zaman zaman bilgisayarı ve interneti ortadan kaldırmaya çalışan ama bizim delikanlıyla baş edemedikleri için koydukları yasakları en fazla bir gün uygulayabilen birer ebeveyn…
Eminim ki bu manzara da tanıdık…
Bu gençle bir şekilde yolum kesişti. Ailesi onun bu halinden şikâyet edip duruyordu. Bense gencin oynadığı, bu kadar bağlandığı oyunu merak etmiştim. Gençle oynadığı oyun hakkında konuşmak istedim. O da kırmadı beni konuştuk biraz… Ona “Oyunlar zararlı… Bunları oynama… Ders çalış… Geleceğini kurtar…” gibi cümleler kurduğumu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Bana, oynadığı oyunu anlatmasını rica ettim. “Nasıl bir oyun?, Nasıl oynanıyor?” gibi sorular sordum. O da anlattı. O anlattıkça benim şaşkınlığım arttı.
Oyunun adını hatırlamıyorum. Ama internet ortamında başka oyuncularla etkileşim içerisinde oynanan zamane oyunlarından biri… Birçok ülkeden milyonlarca insanın oynadığı bir oyun... Bizim delikanlı bu oyunu oynarken diğer oyuncularla İngilizce anlaşıyormuş. 6 yıldır da bu oyunu oynuyormuş. Oyuna harcadığı 6 yıllık emek onu oyunda üst seviyelere taşımış. Tüm dünya üzerinde bu oyunu oynayanlar arasında ilk 100’deymiş. (Oyunun milyonlarca oyuncusu var.) Oyunda ileri seviyede olduğu için şu an bir ekibi varmış ve o ekibe liderlik yapıyormuş. Ekip dediysem gencin yaşı sizi aldatmasın. Kendisi henüz 16 yaşında ama oyunda üst sıralamada olduğu için 30 – 40 yaşındaki oyuncuları yönetiyor. Bir de üstüne az da olsa para kazanıyormuş.
Ben bu genci dinlediğimde neden o bilgisayarın başından kalkamadığını anladım.
Birincisi ortada 6 yıllık bir emek var. Sizden birisi 6 yıl emek harcadığınız bir şeyi kaldırıp atmanızı istese ne tepki verirsiniz?
İkincisi genç bu oyunu oynarken sosyalleşiyor. Hatta İngilizcesini ilerletiyor.
Üçüncüsü ve belki de en önemlisi gencin bu oyunu oynarken yaşadığı duygusal tatminler… Bu oyun sayesinde belki 16 yaşına kadar herhangi bir sınavda, spor ya da sanat alanında sahip olmadığı bir başarıya ulaşıyor. Başarılı olmanın hazzına varıyor. Hayatta kendisinin de başarılı olabileceğini görmüş oluyor. Yine bu oyun sayesinde ekibindeki kişilere liderlik yapıyor. Onları yönetiyor ve saygı görüyor. Gerçek dünyada ailesinden, arkadaşlarından veya öğretmenlerinden göremediği saygıya bu oyundaki “liderlik” pozisyonu sayesinde ulaşıyor. Bu oyunda onu susturan, fikirlerini önemsemeyen ya da saçma bulan insanlar yok. Onun yönlendirmelerini dikkate alan, bu yönlendirmeler sayesinde daha da başarılı olan gerçek dünyadan oyuncular var. Böylece kendisini değerli hissediyor. Önemsendiğini gördüğünde mutlu oluyor.
Az da olsa kazandığı paradan bahsetmiyorum bile…
Şimdi kendinizi bu gencin yerine koyun. Ve lütfen samimiyetle cevap verin.
Siz bu gencin yerinde olsanız, bu oyunu oynamayı bırakır mıydınız?
Şahsen ben bırakmazdım… Bırakamazdım… Daha 16 yaşında yaşadığım duygusal boşlukları dolduran bir oyunu neden bırakayım ki?
“Ne yani çocuklarımızı bilgisayarın başından kaldırmayacak mıyız? Gece gündüz oyun mu oynasınlar?” diye soracak olursanız…
Elbette ki hayır…
Tek amacım biraz daha farkındalık oluşturmak…
Çocukları eleştirmeden önce kendimize bakmamızı sağlamak…
Bu gencin ailesinin, gencin bana oyunla ilgili anlattığı şeylerden haberi yoktu. Onlar için genç sürekli bilgisayarla zaman geçiren, sorumluluklarını yerine getirmeyen sorunlu bir ergendi. Ailesiyle neden bunları paylaşmadığını sordum. Aldığım cevap manidardı: “Sormadılar ki…”
Bu genç, o oyunda bu kadar başarılı olabildiyse, oyunla ilgili bir durum söz konusu olduğunda sabahın dördünde beşinde kalkıp yapması gerekeni yapabiliyorsa, aynı becerileri kendisine koyduğu başka hedeflere ulaşmak için de kullanabilir. Yeter ki koyduğu hedeflere de bu oyuna bağlandığı gibi bağlansın.
Tabi unutmamamız gereken bir husus daha var. Gencin o oyundan elde ettiği kazanımlar… Çocuğunuzun duygusal boşluklarını siz ebeveynler olarak kapatabilirseniz, emin olun onlar kendilerini tatmin etmek için başka arayışlara girmeyeceklerdir.
“Şimdiye kadar denedim olmadı… Ben elimden geleni yapıyorum…” gibi cümlelerle itiraz ediyor bazı anne babalar…
Tüm anne babaların harcadığı bütün emeklere saygım sonsuz… Bununla birlikte itiraz etmeden önce sizi biraz düşünmeye davet ediyorum.
Çocuğunuzun hangi konularda duygusal tatmine ihtiyaç duyduğunu biliyor musunuz?
Sürekli başından kaldırmaya çalıştığınız o bilgisayarın, beğenmediğiniz arkadaş çevresinin onun için ne ifade ettiğini hakkında bir fikriniz var mı?
Eğer bu sorulara cevabınız “Evet”se çocuğunuzun bu duygusal ihtiyaçlarını karşılamak, psikolojik gelişimini desteklemek için bugüne kadar ne yaptınız?
Çok şey yaptığınızı ama işe yaramadığını mı düşünüyorsunuz?
O zaman belki de ihtiyacınız olan tek şey meselelerinize farklı bir açıdan bakarak davranışlarınızı ve çocuğunuzla iletişiminizi yeniden değerlendirmektir.
Bunu nasıl yapacağınızı bilemiyorsanız, lütfen arayın birlikte neler yapabileceğimizi konuşalım.
Sevgilerimle,
Meryem Şanlı